کابل چیست؟

کابل یا (Cable) در صنعت برق، شبکه و اتوماسیون به تجهیزاتی گفته می‌شود که قادرند جریان برق، انواع سیگنال آنالوگ و دیجیتال و همچنین نور را منتقل نمایند. کابل ها با تنوع وسیعی در دنیا تولید می‌شوند که هر یک از آن ها به جهت استفاده برای کاربری مشخصی طراحی گردیده است. این یعنی هر کابل با اهداف خاص و مشخص نظیر مخابرات و ارتباطات، انتقال جریان برق، انتقال سیگنال به وسیله نور، هوشمند سازی محیط ها، شبکه سازی تجهیزات و … مطابق با استاندارد هایی تولید می‌شوند. تولید کنندگان مطابق با محل مصرف یک کابل از مواد و متریال و همچنین ساختار گوناگونی مطابق با استانداردهای از پیش تعیین شده محصولات خود را تولید می‌نمایند تا در هنگام استفاده از کابل بالاترین میزان بازدهی برای مصرف کننده ایجاد شود. به عنوان مثال در تولید کابل های برق جلوگیری از انفجار کابل، اتصال کوتاه، دفع میدان های مغناطیسی، جلوگیری از پوسیدگی عایق و روکش و انتقال جریان برق با حداقل مقاومت اهمی در دستور کار تولید کننده قرار دارد، این در حالی است که در تولید یک کابل شبکه تمرکز تولید کننده بر کاهش میزان نویز و افزایش هدروم، جلوگیری از انتقال سیگنال ها از یک زوج به زوج دیگر و ده ها مورد دیگر می‌باشد. اما در بازار بزرگ تجهیزات برق، انواع مختلفی از کابل ها وجود دارند که در ادامه این مقاله به بررسی کامل آن ها خواهیم پرداخت.

انواع کابل

انواع کابل (Cable Types) را می‌توان به سه خانواده کابل های انتقال جریان برق، کابل های انتقال سیگنال و کابل های ترکیبی برق و سیگنال طبقه بندی نمود. عبارت کابل (Cable) در حوزه برق به معنی تجهیزاتی است که در ساختار آن ها، چند سیم یا هسته رسانا در کنار یکدیگر به وسیله یک روکش گردآوری شده باشند. کابل های منتقل کننده جریان شامل انواع کابل برق و کابل سولار هستند و کابل های انتقال دیتا شامل کابل شبکه، کابل فیبرنوری، کابل پروفیباس، کابل تلفن، کابل ابزار دقیق، کابل کواکسیال، کابل کنترل و فرمان، کابل کی ان ایکس (هوشمند سازی) از جمله کابل های انتقال اطلاعات دیجیتال یا آنالوگ هستند. برخی از کابل ها به صورت ترکیبی قادر به انتقال جریان برق و دیتا هستند که در ادامه به بررسی هر یک از این موارد به صورت کامل می‌پردازیم.

انواع کابل در بازار عبارت است از:

  • کابل برق
  • کابل اعلام حریق
  • کابل سولار
  • کابل شبکه
  • کابل فیبرنوری
  • کابل پروفیباس
  • کابل تلفن
  • کابل کواکسیال
  • کابل KNX
  • کابل ابزار دقیق
  • کابل کنترل و فرمان

کابل برق

کابل برق (Electrical Cable) از کنار هم قرار گرفتن یک یا چندین سیم برق به طوری که یک روکش آن ها را در کنار یکدیگر نگه دارد کابل برق پدید می‌آید. تمامی کابل های برق دارای هادی های رسانا از جنس مس، آلومینیوم و فلزات رسانای دیگر هستند که مشترکاً قادر به انتقال جریان برق از محلی به محل دیگر هستند. با این حال کابل برق نیز همانند تمامی تجهیزات دارای مدل های مختلفی است که متناسب با محل مصرف آن و براورده کردن انتظارات مصرف کننده آن را به مدل های گوناگونی تقسیم می‌کنند. به عنوان مثال وجود ولتاژ های گوناگون در مدارها سبب می‌شود تا کابل برق از نظر ولتاژ به چهار خانواده فشار ضعیف، فشار متوسط، فشار قوی و فوق فشار قوی تقسیم شوند. این یعنی کابل برقی با مقطع 3 در 240 میلی متر مربع به صورت فشار ضعیف، فشار متوسط و فشار قوی در بازار عرضه می‌شود که خریدار می‌بایست نسبت به انتخاب کابل متناسب با ولتاژ مدار خود اقدام نماید.

نمای چند کابل برق با ساختار مختلف که متناسب با کاربری های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کابل های برق در بازار از نظر جنس هادی به دو گروه زیر تقسیم بندی می‌شوند:

  • کابل برق مسی
  • کابل برق آلومینیومی

کابل اعلام حریق

کابل اعلام حریق (Fire Alarm Cable) به کلیه کابل هایی گفته می‌شود که در ساختار آن ها از موادی استفاده شده است که در برابر حریق و شعله مقاومت بالایی دارند. این کابل ها معمولاً دارای روکش هالوژن فری هستند که در هنگام مواجه شدن با آتش از خود گاز سمی هالوژنی تساعد نمی‌کنند. کابل های اعلام حریق به عنوان کابل برق و کابل انتقال سیگنال مابین تجهیزات تشخیص و هشدار حریق استفاده می‌شود که در هنگام آتش سوزی می‌توانند تا مدت زمان معینی جریان برق را منتقل نماید. کابل اعلام حریق معمولاً دارای خاصیت خود خاموش کنندگی و تولید قطرات ریز آب هستند که در هنگام قرار گرفتن در معرض شعله مستقیم و ایجاد یک پیوند شیمیایی با آتش، از خود قطرات ریز آب را تولید می‌کنند که منجر به جلوگیری از تکثیر شعله می‌گردد.

کابل های اعلام حریق با ساختار های متنوع که در سیستم های اطفا حریق استفاده می‌شوند.

کابل اعلام حریق از نظر میزان تحمل دما به دو گروه متفاوت تقسیم می‌شود:

  • کابل اعلام حریق هیت (Heat)
  • کابل اعلام حریق فایر (Fire)

کابل سولار

کابل سولار یا فتوولتائیک (Photovoltaic Cable) یک کابل برق DC است که قابلیت استفاده در مدار پنل های خورشیدی و سولار را دارد. این کابل ها به صورت فشار ضعیف تولید می‌شوند و به جهت اتصال پنل های خورشیدی با یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. از تفاوت های کابل های سولار با دیگر محصولات طول عمر بسیار بالا در شرایط آب و هوایی مختلف است و مطابق با استاندارد قابلیت تحمل دما از -40 تا +120 درجه سانتی گراد را دارند. مقاومت در برابر رطوبت (Water Resistant)، دیر گدازی (Flame Retardant)، مقاومت در برابر ازن (Ozone Resistant) و اکسیداسیون از جمله استانداردهایی است که معمولاً در کابل های سولار به دلیل ماهیت آن ها توسط تولید کنندگان اعمال می‌شود. هادی استفاده شده در کابل های سولار از جنس مس خالص انیل شده است که مطابق با استاندارد می‌بایست به قلع آغشته شود که این کار سبب جلوگیری از اکسید شدن مس در دراز مدت می‌گردد.

نمای یک کابل سولار یا فتوولتائیک که به جهت انتقال جریان برق پنل های خورشیدی استفاده می‌شود.

کابل شبکه

کابل شبکه (Network Cable) به کابل های انتقال اطلاعات گفته می‌شود که از 4 زوج به هم تابیده شده مسی تشکیل شده اند. این کابل ها بر اساس میزان سرعت و حجم اطلاعاتی که قرار است منتقل نمایند به Category های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. این دسته بندی ها شامل Cat5، Cat5E، Cat6، Cat6a، Cat7، Cat7a و قدرتمندترین آن ها یعنی Cat8 است که در تمامی دنیا هر یک از این کتگوری ها از سرعت و پهنای باند مشخصی پشتیبانی می‌کند. این یعنی کابل شبکه Cat6 در تمام دنیا قادر به انتقال اطلاعات با سرعت 250 مگاهرتز و پهنای باند 1 گیگابیت در ثانیه هستند. یکی دیگر از مواردی که در کابل شبکه وجود دارد تجهیز آن ها به شیلد و فویل است که وجود یا عدم وجود آن به وسیله حروف اختصاری به مصرف کننده در کنار کتگوری اعلام می‌شود. کابل از نظر شیلد می‌تواند، UTP، SFTP، FTP باشد. حروف TP در کابل های شبکه مخفف (Twisted Pairs) یا زوج های به هم تابیده است.

کابل های شبکه مسی که به وسیله زوج های به هم تابیده اطلاعات را منتقل می‌نمایند.

ساختار شیلد و فویل کابل های شبکه به صورت زیر می‌باشد:

  • UTP به معنی Unshielded Twiseted Pairs یعنی کابل شبکه فاقد شیلد است.
  • FTP به معنی Foil Twisted Pairs یعنی کابل شبکه دارای فویل است.
  • SFTP نیز به معنی Shield Foil Twisted Pair یعنی کابل دارای شیلد و فویل است.

کابل فیبرنوری

کابل فیبرنوری (Fiber Optic Cable) نوع دیگری از کابل های انتقال اطلاعات است که به وسیله هسته های شیشه ای یا پلاستیکی قادر به انتقال اطلاعات به وسیله نور می‌باشد. این کابل ها دارای سرعت و پهنای باند بسیار بالاتری از کابل های شبکه هستند و نویز و اختلال در صورتی که استانداردهای کابل کشی فیبرنوری در آن رعایت شود بر سیگنال های عبوری از آن اثر گذار نیست. کابل فیبرنوری در مقایسه با کابل شبکه در موارد متعدد دارای عملکرد بالاتری است. پهنای باند بالاتر، سرعت بیشتر (31 درصد از نور کمتر)، متراژ بالاتر، عدم وجود تاثیرات میدان های مغناطیسی و پارازیت، ضخامت کمتر و دوام بیشتر از جمله ویژگی های برتر فیبرنوری در مقایسه با بهترین کابل های شبکه مسی است. به صورت کلی کابل های فیبرنوری به دو گروه سینگل مود و مالتی مود تقسیم بندی می‌شوند.

نمای چند کابل فیبرنوری که قادر به انتقال اطلاعات با سرعت بالا به وسیله نور هستند.

انواع کابل فیبرنوری شامل موارد زیر می‌باشد:

  • کابل فیبرنوری Single Mode
  • کابل فیبرنوری Multi Mode

کابل فیبرنوری Single Mode

کابل فیبرنوری سینگل مود (Single Mode) به کابل هایی گفته می‌شود که قادر به انتقال اطلاعات به وسیله یک طیف نور به در بستر لیزر هستند. این دسته از کابل ها به دلیل طول موج بالاتر، قطر پایین هسته (900 میکرون) و به تبع آن تلفات و تداخل کمتر قادر به انتقال دیتا تا متراژ 40 کیلومتر هستند که به همین جهت از آن در مسافت های طولانی استفاده می‌شود.

کابل فیبرنوری Multi Mode

کابل فیبرنوری مالتی مود (Multi Mode) نوع دیگری از کابل های فیبرنوری است که توانایی انتقال اطلاعات به وسیله طیف های متنوعی از نور را دارد. کابل مالتی مود دارای هسته ای با قطر بالاتر در مقایسه با کابل های سینگل مود است و در مقابل شکست نور و به تبع آن تلفات بیشتری دارد. این عوامل سبب می‌شود تا حداکثر متراژ کابل فیبرنوری مالتی مود 2 کیلومتر باشد. از این دسته از کابل ها در ادارات و محیط هایی که تجهیزات فاصله کمی با یکدیگر دارند استفاده می‌شود.

کابل پروفیباس

کابل پروفیباس (مخفف Process Field Bus) یک کابل انتقال دیتا یک زوج یا چند زوج است که به جهت اتصال به تجهیزات موجود در اتوماسیون های صنعتی و نیمه صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل پروفیباس قادر به اتصال به پردازشگر های اتوماسیون و همچنین سنسور ها و تجهیزات فعال در یک شبکه صنعتی است که به دلیل قرار گرفتن در معرض میدان های مغناطیسی همواره به شیلد و فویل مجهز می‌باشد.

نمونه یک کابل پروفیباس که در سیستم های اتوماسیون از آن استفاده می‌شود.

کابل پروفیباس انواع مختلفی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

  • کابل پروفیباس DP (Decentralized Periphery Cable)
  • کابل پروفیباس PA (Proccess Automation Cable)
  • کابل پروفیباس FMS (Fieldbus Message Specification)

کابل پروفیباس DP

کابل پروفیباس DP (مخفف:Decentralized Periphery) به معنی کابل محیطی غیر متمرکز است که به جهت انتقال پرسرعت سیگنال ها در تجهیزات هوشمند نظیر کنترل کننده های دما، درایو و … به یک کنترل کننده کامپیوتری یا PLC با زمان اسکن 10 میلی ثانیه کاربرد دارد. این کابل معمولاً در اتوماسیون های صنعتی نظیر اکسترودر ها، پلاستیک سازی و کارخانه های پخت و … کاربرد دارد. سرعت انتقال داده در این کابل ها 12 Mbit/s می‌باشد.

کابل پروفیباس PA

کابل پروفیباس PA (مخفف: Proccess Automation) به معنی “اتوماسیون فرایند” یک نسخه پیشرفته تر از کابل پروفیباس DP است که قادر به انتقال جریان به تجهیزات نیز می‌باشد. در واقع انرژی تجهیزات مرتبط به این کابل به صورت مستقیم از طریق لاین DATA منتقل می‌شود که همین امر سبب افزایش امنیت شبکه به وسیله این کابل می‌شود. تامین انرژی و انتقال دیتا در کابل PA در قالب یک زوج انجام می‌پذیرد اما در نمونه DP می‌بایست از یک کابل جدا به جهت تغذیه تجهیزات استفاده شود. سرعت انتقال دیتا در کابل PA معادل 31.25 kbit/s و حداکثر طولی که از آن پشتیبانی می‌کند 1900 متر می‌باشد.

کابل پروفیباس FMS

کابل پروفیباس FMS (مخفف: Fieldbus Message Specification) به معنی مشخصات پیام فیلد باس یک کابل قدرتمند به جهت انتقال اطلاعات با حجم دیتاهای گسترده مابین PLC ها یا پردازشگر و کنترل کننده های برنامه پذیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کابل از نظر برقراری ارتباط با باس و عمکلرد انتقال سیگنال شباهت زیادی با کابل های DP دارد. امروزه مصرف کابل های DP رایج تر از کابل های FMS می‌باشد.

کابل تلفن

کابل تلفن (Telephone Cable) به کابل های انتقال دهنده سیگنال های آنالوگ و دیجیتال صوتی گفته می‌شود که معمولاً از یک یا چند زوج در ساختار آن ها استفاده می‌شود. کابل های تلفن از نظر نوع روکش و میزان مقاومت در برابر عوامل محیطی به دو نوع زمینی و هوایی تقسیم می‌شوند. همچنین تولید کنندگان گاهی به جهت جلوگیری از تاثیرات میدان های مغناطیسی ممکن است از نوعی شیلد به دور هر زوج یا مجموعه زوج ها استفاده نمایند. رایج ترین نوع شیلد در ساختار کابل های تلفن “فویل آلومینیومی” است که در کنار آن از یک سیم به نام “درین” استفاده می‌شود. یک نکته مهم که بسیاری از مصرف کنندگان از آن اطلاعی ندارند، عدم فعالیت فویل در صورت متصل نبودن آن به ارت است. در واقع عملکرد ضد پارازیت یک کابل تلفن در صورتی فعال می‌شود که سیم درین یا فویل به شبکه ارتینگ موجود در محل متصل باشد. کابل تلفن مطابق با نیاز مصرف کننده از 1 زوج تا 500 زوج و بالاتر تولید می‌شوند.

نمای چند کابل تلفن مخابراتی هوایی با ساختار های مختلف

کابل های تلفن به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شوند:

  • کابل تلفن هوایی
  • کابل تلفن زمینی

کابل تلفن هوایی

کابل تلفن هوایی (Indoor Telephone Cable) نوعی از کابل های تلفن هستند که در ساختار روکش آن ها از PVC یا مواد غیر مقاوم در برابر شرایط آب و هوایی سخت استفاده شده باشد. این کابل ها تنها قابل استفاده در محیط های داخلی ساختمان را دارد و در صورت قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید به صورت مستمر می‌تواند دچار پوسیدگی یا شکستگی در قسمت روکش شوند. به همین دلیل است که از کابل تلفن هوایی معمولاً در داخل لوله، ترانکینگ یا سینی کابل در محیط های مسقف داخل ساختمان استفاده می‌شود.

کابل تلفن زمینی

کابل تلفن زمینی (Outdoor Telephone Cable) به کابل هایی با روکش PE (پلی اتیلن) یا روکش های مقاوم در برابر روغن، UV، رطوبت و تابش مستمر نور خورشید گفته می‌شود که امکان استفاده در محیط های خارجی را برای مصرف کننده امکان پذیر می‌نماید. کابل تلفن زمینی همان کابل های رایجی است که توسط مخابرات بر روی دیوار ها در خیابان نصب می‌شود و دارای روکش مشکی رنگ می‌باشد.

کابل کواکسیال

کابل کواکسیال (Coaxial Cable) نوعی از کابل های مخابراتی است که از یک مغزی تک رشته مفتولی یا افشان (معمولاً مسی) به همراه عایق و شیلد بافته شده و فویل تشکیل می‌شود. این کابل ها در مخابرات قابل استفاده در طیف گسترده ای تجهیزات نظیر آنتن، ماهواره ها، فرستنده ها و گیرنده ها، دوربین های مدار بسته و دریافت تصاویر تلویزیونی هستند. کابل کواکسیال می‌تواند به صورت فویل دار یا بدون فویل تولید گردد اما همواره شیلد بافته شده در ساختار آن وجود دارد. ضخامت مختلف در قسمت هادی و دی الکتریک (عایق) و همچنین بافت های متنوع شیلد تغییر امپدانس کابل و تفاوت آن ها با یکدیگر می‌شود که مطابق با نیاز مصرف کننده در محل های گوناگونی از آن ها استفاده می‌شود. نوع کابل های کواکسیال با عبارت RG مخفف Radio Guage به معنی تبادلگر رادیویی به همراه یک عدد نشان داده می‌شود. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در خصوص کابل های کواکسیال به مقاله بهترین برند کابل آنتن کواکسیال ایرانی را مطالعه فرمایید.

چند کابل کواکسیال با ساختار متفاوت در کنار یکدیگر

کابل KNX

کابل KNX (مخفف: KONNEX) یک کابل هوشمند سازی به جهت اتوماسیون تجهیزات ساختمانی است که به وسیله آن می‌توان انواع کلید، پریز، پرده، سنسورها، میزان جریان مصرفی پریزها، تجهیزات و تمامی امکاناتی را که پردازشگر مرکزی KNX در اختیار قرار می‌دهد به یکدیگر متصل و کنترل نمود. در واقع این کابل بستر ارتباطی تجهیزات هوشمند برق ساختمان با یکدیگر است که از دو زوج به هم تابیده شده تشکیل می‌شود که سیگنال ها از طریق آن مابین تجهیزات رد و بدل می‌شود. علت رنگ سبز کابل KNX ارتباط زیادی با مزیت های آن دارد. این یعنی کابل کشی کمتر، نیاز به نیروی انسانی کمتر جلوگیری از هدر رفت انرژی و منابعی نظیر مس سبب می‌شود تا پروتکل KNX به عنوان یک پروتکل سبز و دوست دار محیط زیست شناخته شود. به همین علت است که رنگ سبز برای کابل KNX انتخاب شده است. در بازار ایران برند های مطرحی این کابل را تولید می‌نمایند که یکی از باکیفیت ترین آن ها کابل KNX سیمیا می‌باشد.

نمای یک کابل KNX که در هوشمند سازی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کابل ابزار دقیق

کابل ابزار دقیق (Instrument Cable) به جهت ارسال و دریافت سیگنال های آنالوگ و دیجیتال در تجهیزات صنعتی و نیمه صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دسته از کابل ها معمولاً مجهز به شیلد هستند تا از تاثیرات میدان های مغناطیسی جلوگیری نمایند. این کابل ها از ولتاژهای پایین معمولاً تا 24 ولت پشتیبانی می‌کنند و دارای تعدادی از سیم های افشان یا مفتول با مقاطع پایین تر از 2/5 میلی متر مربع هستند. رنگ عایق سیم های درون کابل ابزار دقیق دارای رنگی یکسان (معمولاً مشکی) است که بر روی آن ها از شماره استفاده شده است.

نمای یک کابل ابزار دقیق

کابل کنترل یا فرمان

کابل کنترل (Control Cable) نوعی از کابل های تبادل سیگنال از نوع چند رشته است که در مقایسه با کابل های ابزار دقیق از ولتاژهای بالاتری پشتیبانی می‌نماید. این دسته از کابل ها نیز در اتوماسیون تجهیزات صنعتی و نیمه صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که با ارتباط به تجهیزات اندازه گیری و کنترل می‌توانند مشخصات دریافتی را با ارسال به پردازشگر مانیتور نمایند. این دسته از کابل ها نیز معمولاً دارای شیلد بافته شده مسی یا همراه با شیلد و فویل تولید و به بازار عرضه می‌شوند.

نمونه یک کابل کنترل که به جهت استفاده در اتوماسیون های صنعتی استفاده می‌شود.

سطح مقطع کابل ها

سطح مقطع کابل به تعداد رشته های درون کابل، میزان ضخامت هر یک از سیم درون کابل یا تعداد زوج ها و ضخامت آن ها (در کابل های مخابراتی) گفته می‌شود که به صورت اعدادی ضرب شده در هم آن ها را بیان می‌کنند. این فرمول ممکن است برای برخی کابل ها کمی متفاوت باشد که در ادامه به توضیح هر یک از آن ها می‌پردازیم.

گاهی ممکن است با عبارت هایی نظیر کابل 4 در 6 (4×6) یا کابل برق 3 در 2/5 و عبارت های مشابه روبه رو شده باشید و این سوال را از خود پرسیده باشید که کابل 4×6 یعنی چه؟ این اعداد به صورت دو عدد ضرب شده در هم نوشته می‌شوند که بر خلاف قوانین ریاضی هیچ گاه نباید به جهت بدست آوردن پاسخ این اعداد، آن ها را در یکدیگر ضرب کنید، بلکه تولید کنندگان به جهت اعلام تعداد رشته سیم های موجود در ساختار یک کابل برق و همچنین اشاره به سایز سیم ها از دو عدد به شکل S در N استفاده می‌نمایند. عدد اول که با حرف N نمایش داده شده است بیانگر تعداد سیم های موجود در یک کابل است و عدد دوم که با حرف S نشان داده می‌شود بیانگر ابعاد و سطح مقطع سیم های درون کابل است. به عنوان مثال کابل 4 در 6 که عبارت درست آن کابل برق 4x6mm² است به این معنی است که در زیر روکش این کابل از 4 عدد سیم برق به مقطع 6 میلی متر مربع استفاده شده است. این فرمول برای کابل های برق و انواع کابل کنترل و ابزار دقیق صدق می‌کند مگر آنکه اعداد به طور دیگری به همراه به اضافه (+) یا سه عدد ضرب شده در هم باشند که آن ها را نیز در ادامه مطلب توضیح خواهیم داد.

کابل تک رشته یعنی چه؟

فرمول فوق حتی برای کابل های تک رشته نیز صدق می‌کند. به عنوان مثال کابل یک در دویست و چهل که به صورت 1x240mm² نوشته می‌شود به این معناست که در زیر روکش این محصول از یک رشته سیم برق به مقطع 240 میلی متر مربع استفاده شده است.

کابل سه و نیم رشته یعنی چه؟

کابل سه و نیم رشته، کابل به اضافه یا کابل سه فاز با نول گروه دیگری از کابل های برق هستند که در ساختار خود به دلیل ماهیت سه فاز آن ها از سه رشته سیم فاز با مقطع یکسان و یک رشته سیم نول با مقطعی معادل نیمی از سه مقطع دیگر قرار گرفته است. به عنوان مثال کابل 3 در 240 به اضافه 120 یعنی در زیر روکش این کابل سه فاز، از 3 رشته سیم برق به مقطع 240 میلی متر مربع (به جهت استفاده برای سه فاز) و یک رشته سیم نول به مقطع 120 میلی متر مربع (به جهت استفاده برای نول) قرار دارد. بنابراین در صورت مشاهده عبارتی مشابه کابل 3×240+120 یا کابل 3×120+70 عدد اول اشاره به سه رشته سیم فاز، عدد دوم اشاره به سطح مقطع سیم های فاز و عدد سوم به سطح مقطع سیم نول اشاره دارد.

اعداد روی کابل مخابراتی چیست؟

اعدادی که بر روی کابل های تلفن و مخابراتی ذکر می‌شوند تا حدودی با کابل برق یا سه و نیم رشته تفاوت دارند. با مشاهده کابل های تلفن متوجه خواهید شد که از سه عدد ضرب شده در یکدیگر استفاده می‌شود. این عبارت ها مشابه 2x2x0.6 یا 4x2x0.5 هستند. از آنجایی که ساختار سیم های درون این کابل ها به صورت زوج است، عدد اول بیان می‌کند که از چه تعداد زوج درون کابل تلفن استفاده شده است. عدد وسط نیز بیانگر زوج بودن سیم ها است و عدد سوم اشاره به سطح مقطع هر یک از سیم ها دارد. بنابراین اگر بخواهیم متوجه شویم که کابل 4x2x0.6 یعنی چه، متوجه می‌شویم که در ساختار این کابل از چهار عدد زوج به هم تابیده استفاده شده که هر یک از سیم های آن دارای سطح مقطع 0.6mm² استفاده شده است. این عبارت ها برای کابل های KNX و ابزار دقیق نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند که به دلیل زوج بودن سیم ها می‌توان مطابق با همین فرمول از تعداد و سطح مقطع سیم های زوج ها اطلاعاتی را کسب نمود.

اعداد روی کابل های شیلد هم محور

نوشته های روی کابل کنترل با شیلد هم محور که بر اساس استاندارد VDE به آن ها NYCY نیز گفته می‌شود با دیگر محصولات متفاوت است. کابل های کنترل با شیلد هم محور به گروهی از کابل ها گفته می‌شود که علاوه بر بهره مندی از تعدادی از سیم های برق، از یک رشته ورق مسی به صورت شیلد در ساختار آن ها استفاده شده است. عبارت های درج شده بر روی این کابل ها اشاره به تعداد سیم ها، سطح مقطع آن ها و سطح مقطع ورق مسی دارد. به عنوان مثال یک کابل کنترل 3×10+10 NYCY یعنی کابلی که از تعداد 3 رشته سیم برق به مقطع 10 میلی متر مربع در آن استفاده شده است. یک رشته ورق مسی نیز به مقطع 10 میلی متر مربع به دور مجموعه سیم ها به صورت سیم استفاده شده است.

سوالات متداول در خصوص کابل

کابل چیست؟

کابل یا (Cable) در صنعت برق، شبکه و اتوماسیون به تجهیزاتی گفته می‌شود که قادرند جریان برق، سیگنال آنالوگ و دیجیتال، صوت و تصویر و همچنین نور بین مکان های مختلف منتقل نمایند.

انواع کابل چیست؟

انواع زیادی از کابل ها در دنیا وجود دارند که برخی از آن ها عبارتند از کابل برق، کابل شبکه، کابل فیبرنوری، کابل پروفیباس، کابل ابزار دقیق، کابل سولار، کابل کواکسیال، کابل کنترل و کابل های دریایی که مطابق با اهداف گوناگون تولید گردیده اند.

تفاوت سیم با کابل چیست؟

به هر هادی بدون عایق یا با عایق سیم گفته می‌شود در حالی که کابل از گردآوری یک یا چند سیم به همراه روکش ساخته می‌شود.

چرا کابل ها را گرد می‌سازند؟

ساختمان گرد کابل ها به دلیل ایجاد میدان های مغناطیسی در هنگام عبور جریان از کابل است که تولید کنندگان با ایجاد ساختار گرد و پیچش سیم ها به دور یکدیگر با یک زاویه مشخص این میدان ها را خنثی می‌سازند.

سطح مقطع کابل یعنی چه؟

سطح مقطع کابل به تعداد رشته ها و ضخامت هر یک از سیم های درون کابل سطح مقطع کابل گفته می‌شود.

کابل 2 در 6 یعنی چه؟

کابل 2 در 6 یعنی در ساختار کابل مذکور از دو عدد سیم با مقطع 6 میلی متر مربع استفاده شده است.

علت استفاده از شیلد و فویل در برخی از کابل ها چیست؟

استفاده از شیلد و فویل در ساختار برخی از کابل ها به دلیل جذب میدان های مغناطیسی و پارازیت های موجود در اطراف کابل است که شیلد و فویل قادر به دریافت آن ها و انتقال به شبکه ارت موجود در محل می‌باشد.

کابل های برق از نظر ولتاژ به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

کابل های برق از نظر ولتاژ به چهار گروه فشار ضعیف، فشار متوسط، فشار قوی و فوق فشار قوی تقسیم بندی می‌شوند.

از کابل های فوق فشار قوی کجا استفاده می‌شود؟

به جهت انتقال جریان برق به مسیرهایی با مسافت بالا از این دسته از کابل های فوق فشار قوی استفاده می‌شود. به عنوان مثال در کشورهای پهن آوری نظیر روسیه و چین استفاده از کابل های فوق فشار قوی رواج بیشتری دارد.

آخرین مقالات

  • سیم و کابل

10 کاربرد شگفت انگیز کابل شبکه

کابل شبکه مسی به عنوان یکی از اجزای اصلی تشکیل دهنده سیستم ها و شبکه های کامپیوتری و ساختار یافته مورد استفاده قرار می گیرد. اما این کابل شگفت انگیز کاربردهای فراوان دیگری دارد که دانستن آن ها خالی از لطف نیست و گاهی ویژگی های در آن دیده می…

  • کلید و پریز

کلید و پریز اتاق تمیز لگراند فرانسه

کلید و پریز مخصوص اتاق تمیز که به آن کلید و پریز آزمایشگاهی نیز گفته می شود، گروهی از تجهیزات برقی است که به دلیل برخورداری از برخی ویژگی های منحصر به فرد، قابلیت نصب در کلین روم را دارند. کلین روم یا اتاق تمیز (به انگلیسی: Clean Room) محیط…

  • نقد و بررسی

تست فلوک کابل شبکه فریبتان ندهد

تست فلوک کابل شبکه یکی از رایج ترین روش هایی است که با استفاده از دستگاهی به نام کیبل آنالایزر از سری محصولات شرکت آمریکایی فلوک نتورکز (Fluke Networks) انجام می پذیرد. این دستگاه می تواند پارامترهای مختلف کابل شبکه را از نظر پهنای باند، صحت و بررسی اتصال سیم…